Metaverse: van buzzword naar businessmodel

Vorig jaar schreef ik twee blogs over Web3 en NFT’s. Mijn bedoeling is altijd geweest om er een drieluik van te maken. Geregeld heb ik een start willen maken aan een blog over de metaverse, maar het kwam er maar niet van. Als je werkt voor een bedrijf waarin technologie en creativiteit samenkomt, je dagelijks bezighoudt met hoe deze twee gebieden elkaar versterken en met bovenmatige interesse nieuwe ontwikkelingen op de voet volgt zou je verwachten dat het een piece of cake is. Je schrijft het zo uit de losse pols. Maar het tegendeel ondervond ik zelf. Hoewel in 2022 de buzz rondom de metaverse enorm werd, de ontwikkelingen zich in rap tempo opvolgden en Facebook er zelfs voor koos om hun naam te veranderen had ik moeite om de puzzel compleet te maken. Tot vandaag.

Buzzwords zijn overbodig

Mijn laatste blog over NFT’s eindigde ik door te stellen dat we aan de vooravond staan van een “nieuwe internetapplicatie platform waarin samenkomen, beleving en creatie centraal staan binnen (sociale) netwerken, communities en games”. Dat geloof ik ook nog steeds. Hoewel de buzz rondom de metaverse wellicht is veranderd in mist, gaan de ontwikkelingen ongekend hard door. Bijna dagelijks kondigde bedrijven aan activiteiten in de metaverse te starten. Wat mij opviel aan al die aankondigingen? Vrijwel geen enkel bedrijf gebruikte termen om dit aan te duiden als: web3, NFT of metaverse. In plaats daarvan kondigde ze het aan op meer ‘creatieve’ manieren. Meest bekendste voorbeeld hiervan is wellicht Nike. Nike beschrijft hun .Swoosh project op de website als volgt: “.SWOOSH IS THE HOME FOR NIKE’S VIRTUAL CREATIONS”. Eind januari lanceerde Nike de mogelijkheid voor gebruikers om custom digital wearables te designen. Gebruikers kunnen nu zelf unieke digitale Nike schoenen ontwerpen maken en verkopen, allemaal binnen het Nike ecosysteem. Met Nikes’ aankoop van het bedrijf Rtfkt, alweer in 2021, is de deur naar de metaverse letterlijk open. Toch blijft Nike het een community experience noemen.

Daarmee is voor mij het laatste puzzelstukje gevallen. Al die verschillende (kom ik later nog op terug) metaverses, NFT’s, blockchains, tokens, web3, you name it. Al deze termen zijn vanzelfsprekend met elkaar verweven. Ongetwijfeld zijn er mensen die de volgende zinnen lezen en een ‘Goh’-moment hebben, maar dit was mijn ‘Aha’-erlebnis. Welke buzzterm je ook gebruikt, uiteindelijk komen al deze activiteiten neer op het volgende: het draait om het bieden van experiencesExperiences drives engagement. Bedrijven moeten waarde bieden aan hun publiek door middel van (content)ervaringen. Ben consistent, ben relevant en ben vooral persoonlijk. Want dan biedt je toegevoegde waarde voor je publiek. En deze waarde kan je nog beter bewerkstelligen én bedienen met deze nieuwe technologische ontwikkelingen. De creativiteit kan er daarnaast hoogtijdagen vieren, want ten opzichte van de echte wereld is in deze nieuwe wereld de grens het verbeeldingsvermogen van de ontwikkelaars.

Dat bedrijven geen ‘technische’ termen gebruiken om hun nieuwe activiteiten aan te kondigen aan het publiek heeft een logische verklaring. Het publiek wil slechts het beste voor henzelf. Zij interesseren zich alleen voor die producten of diensten waarmee ze kunnen doen of zijn zoals zij graag willen. Wij als marketeers kunnen wel gek worden van alle nieuwe ontwikkelingen met fancy benamingen, maar het publiek interesseert het gewoonweg niet. Val ze niet lastig met je eigen enthousiasme, communiceer met heldere taal en creëer unieke ervaringen die waarde toevoegen voor hen. Want een goede unieke ervaring heeft geen buzzwords nodig om te slagen.

‘Oude’ ideeën in een nieuw jasje

Inderdaad, de metaverse is gewoon een van de nieuwe ontwikkelingen die thuishoort binnen de categorie ‘contentmarketing’. De komende tijd gaan genoeg activiteiten worden gelanceerd die lijken op activiteiten uit het verleden. De ideeën mogen dan wellicht niet nieuw zijn, maar eindelijk is de technologie zo doorontwikkeld dat er opeens een businessmodel onder ligt. Een mooi voorbeeld daarvan vind ik persoonlijk de cryptocurrencies en token-economieën. In 1999 bestond Flooz. Een internetbedrijf waar je tokens kon verdienen, of uiteraard gewoon kopen, als soort van loyaliteit. Vervolgens kon je deze inwisselen bij aangesloten (online) winkels, waarvan bijvoorbeeld Starbucks er een van was. Actrice Whoopi Goldberg speelde de hoofdrol in een reeks televisiereclames voor het internetbedrijf. Wellicht ken je haar van de film RatRace. Herinneringen aan mijn jeugd. Schitterende film met enorme platte humor. Staat sinds kort weer op Netflix. Kijktip. Enfin, het bedrijf flopte om verschillende redenen. Meer dan 20 jaar later wordt hetzelfde idee opnieuw gelanceerd. Verdien tokens als vorm van loyalty. Inderdaad, hetzelfde Starbucks kondigde dit enige tijd geleden aan. Dankzij de blockchain is het nu mogelijk om digitaal bezit, in dit voorbeeld in de vorm van tokens, te koppelen aan een persoon. Iets waar Flooz juist door gebrek hieraan mede aan ten onder is gegaan. De blockchain techniek is door alle ontwikkelingen opeens toegankelijk voor iedereen. De ideeën zijn dus misschien niet nieuw, maar de technologie maakt het nu wel op grote schaal mogelijk. En daarmee is er dus ook een businessmodel dat het interessant maakt.

Volgens mij is dat juist ook de kern: voor al de hiervoor genoemde ontwikkelingen wordt het nut en bruikbaarheid ervan steeds groter. Niet alleen door de ontwikkelingen op technologisch gebied, maar ook door de sociale- economische ontwikkelingen. Mensen claimen hun (eigendoms)rechten terug. Die roep wordt komende jaren nog groter en massaler. De nieuwe technische ontwikkelingen biedt die mogelijkheid steeds meer op een grote en toegankelijke schaal aan voor iedereen in de samenleving. Ook degene die aan de zijkant staan. Je kan daarom als bedrijf wel blijven toekijken, maar je moet echt gaan experimenteren met al deze ontwikkelingen. Kijk waar voor jouw bedrijf toegevoegde waarde en nut zit. Probeer het uit. Maak fouten. Leer ervan en probeer opnieuw. Heb je een manier gevonden voor je publiek om waarde te creëren, ga ervoor. En dan bedoel ik niet de speculatieve elementen die veelal nu worden gelanceerd, blijf daar ver van weg.

De bouwstenen van de metaverse

Het verleden heeft mij altijd al gefascineerd. Het maakt de toekomst voor mij begrijpbaar. Wellicht komt deze fascinatie door mijn achternaam. Vanuit de drie principes firmitasvenustas, en utilitas uit de Romeinse architectuur probeer ik voor mijzelf nieuwe, onbekende (technologische) ontwikkelingen te begrijpen en in te passen in de huidige wereld. Zelfs nu nog wordt dit principe toegepast door de huidige architectuur. Voor degene die het principe niet kennen, een belangrijke Romeinse architect en ingenieur schreef rond 27 v.Chr. het boek ‘De Architectura’. Dit boek beschreef de principes van architectuur voor het Romeinse Rijk. Gebouwen moesten stevig (firmitas), mooi (venustas) en nuttig (utilitas) zijn.

Terug naar het nu. Dezelfde principes gebruik ik dus ook voor het analyseren van de technologische ontwikkelingen met de naam: metaverse. Here we go. De omgeving waarin de metaverse wordt gecreëerd moet technisch goed en stevig in elkaar zitten. Het mag niet crashen, er mogen zich geen glitches voordoen en het mag vooral geen latency vertonen. Het moet bovenal veilig zijn. Veilig zijn om in rond te bewegen en gegevens te kunnen delen met anderen of mee te nemen naar andere metaverses. Het moet er aantrekkelijk uitzien. Het publiek moet zich kunnen inleven en zich thuis voelen. Vrijheid ervaren en uitdrukking kunnen geven aan hun eigen creativiteit en persoonlijkheid. Het moet een aantrekkelijke en boeiende wereld zijn om in te verblijven en interacteren. Maar bovenal moet het voor het publiek een nut hebben. Want daarmee biedt het toegevoegde waarde voor het publiek. Volgens mij ben ik daarmee weer terug bij waarmee ik begon: de metaverse is gewoonweg een nieuwe manier om ‘oude’ doelstellingen te bereiken omtrent engagement van jouw bedrijf.

Met misschien toch één verschil. Op de ‘oude’ manieren was de ruimte waarbinnen jouw engagement plaatsvond afgebakend. Alle ervaringen die je op dit moment biedt, vinden veelal plaats binnen één afgebakend platform of podia. Maar met de metaverse kan die afbakening juist worden doorbroken. In mijn optiek kan de metaverse op brede schaal alleen slagen wanneer de verschillende werelden juist met elkaar interacteren en je digitale bezittingen kan meenemen naar deze verschillende werelden. Anders blijft het alleen een plek om naar toe te gaan binnen bepaalde niche community. Of de metaverse nu gebouwd is in Roblox, Decentraland of welk platform dan ook, je moet de mogelijkheid hebben als persoon om vrij door de platformen heen te kunnen bewegen en al je digitale bezittingen van platform naar platform mee te kunnen nemen. Want als dat kan heeft de metaverse op zichzelf in ieder geval een goede utilitas als basis voor het publiek. Voor firmitas zorgen de platformontwikkelaars afhankelijk van elkaar. Als eindgebruiker moet je zelf nog de venustas toevoegen. Je moet je eigen creativiteit en persoonlijkheid erin kwijt kunnen. Je eigen digitale avatar gebruik je hiervoor als uitlaatklep. Je presenteert jezelf online niet langer als een e-mailadres, wat letters of een cijfercode. Je krijgt een visuele identiteit die zich iedere verschijningsvorm kan aanmeten zoals je zelf voor ogen hebt. Want dat is nu net waar de metaverse om gaat: je verbeelding ligt in het verlengde van de realiteit.

Prikkel met dat laatste jouw publiek. Prikkel hen om binnen jouw wereld hun creativiteit en persoonlijkheid kwijt te kunnen rondom jouw bedrijf. De principes van de Romeinen staan voor de metaverse op zichzelf wel overeind. Nu moet je deze principes voor je eigen bedrijf binnen de metaverse nog uitvinden. Hoe kan jouw bedrijf een goede experience bieden binnen de metaverse, die echt waarde toevoegt voor jouw publiek? De vorige twee blogs waren ietwat technischer van aard. Als je daarvoor kwam, sorry. Ik heb lang moeten zoeken naar wat de metaverse in mijn ogen nu precies inhoudt. Volgens mij heb ik het gevonden, en het is simpeler dan ik in eerste instantie had verwacht. Naar mijn idee geeft het gewoonweg nieuwe kansen om verhalen te vertellen. Laat jouw publiek verhaallijnen creëren binnen het jouwe. En inderdaad, in die verhalen is geen ruimte voor buzzwords.

Responses

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *